شماره ثبت آثار ملی: 9253

قدمت: دوره صفوی

پیشینه اثر:

با توجه به کتیبه سنگی که در سال 1352 ه -ش در کنار سردر نصب شده‌است، این بنا به‌دســتور شــیخ بهایی ساخته‌شده‌است. بنابر متن کتیبه، این بنا در ابتدا بصورت حوض انبار بوده و در دوره‌های بعد پلکان و پاشیری به آن اضافه شده‌است. ایجاد کتیبه‌ها و تزئینات کاشی‌کاری سردر با توجه به تاریخ موجود در کتیبه در سال 1324 ه-ش یا 1366 ه- ق بوده‌است.

ارزش‌های اثر:

مساحت این اثر حدود 190 مترمربع می‌باشد. این بنا شامل یک خزینه(حوض) یک پلکان و پاشیر می‌باشد. پلکان آن شامل ٩٢ پله سنگی به عرض 40 سانتی‌متر و ارتفاع 29 سانتی‌متر است که سطح خیابان را به پاشیر مرتبط می‌سازد. پوشش آن با آجرهای چهارگوش به ابعاد 19*19 سانتی‌متر به طریقه رومی اجراشده‌است. نمای خارجی آب انبار، سردری آجری است که بصورت ایوانی کم عمق بوده و دارای کتیبه‌هایی در بیرون و داخل می باشد. این کتیبه‌های نستعلیق بر روی کاشی هفت‌رنگ با خط سفید بر زمینه ﻻجورد نوشته‌شده‌است. قســمت داخلی ســردر با تزئینات کاشــی معلقی به رنگ فیروزه‌ای و ﻻجوردی با طرح‌های هندســی چند ضلعی نامنظم و کتیبه‌ای از کاشی هفت‌رنگ با زمینه ﻻجورد و خط سفید تزئین‌یافته‌است. این آب‌انبار به قنات خدربیک متصل‌بوده‌است. حوض مســتطیل شــکل آب‌انبار با آجرهای چهارگوش و ملات ساروج ساخته شده و روی آن با اندود ساروج و سیمان پوشیده‌شده‌است. قطر دیوارهای این آب انبار حدود یک متر می‌باشد. پوشش آن با آجر بصورت طاق جناغی اجراشده‌است. از دیگر تزئینات این بنا آجرکاری‌های زیبای ســـردر و پلکان و تزئینات کاشی معلقی به رنگ فیروزه و ﻻجورد با طرح‌های هندسی در قسمت داخلی سردر می‌باشد.